Dom realizuje cele i zadania określone w przepisach ustawy o pomocy społecznej, a w szczególności: zapewnia opiekę i stwarza odpowiednie warunki do wielogodzinnego przebywania w nim osób znajdujących się w trudnych sytuacjach życiowych, których nie są w stanie pokonać wykorzystując własne środki, możliwości i uprawnienia, szczególnie osobom w wieku emerytalnym, ze względu na ich trudną sytuację życiową, rodzinną, niepełnosprawność.
Dzienny Dom jest ośrodkiem wsparcia przeznaczonym dla 30 osób obojga płci, które z powodu wieku, choroby, niepełnosprawności wymagają częściowej opieki i pomocy w zaspokajaniu niezbędnych potrzeb życiowych, a którym rodzina takiej pomocy nie może zapewnić.
Zapewniamy wsparcie od poniedziałku do piątku, z wyłączeniem świąt i dni ustawowo wolnych od pracy, co najmniej osiem godzin dziennie, w czasie dostosowanym do faktycznych potrzeb uczestników zajęć.
Dzienny Dom Senior+ w Krotoszynie jest szczególnym ośrodkiem wsparcia dziennego pobytu dla osób w podeszłym wieku, nieaktywnych zawodowo, którzy ze względu na wiek, chorobę, lub samotność wymagają wsparcia. Czas trwania zajęć wynosi 40 godzin tygodniowo o 8 godzin dziennie przez 12 miesięcy w roku. Placówka jest czynna piec dni w tygodniu - od poniedziałku do piątku w godz. od 8.00 do16.00, z możliwością prowadzenia zajec terapeutycznych i ruchowych. Szczegółowe zasady działania DDS+ zostały zawarte w Regulaminie. Jednostką prowadzącą Dzienny Dom jest Miejsko-Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej w Krotoszanie.
Znaczenie terapii zajęciowej w Dziennym Domu Senior+
Aktywne starzenie się ma na celu poprawę jakości życia osób starszych poprzez zwiększenie szans związanych z poprawą zdrowia i uczestnictwem w różnych sferach życia, partycypacji w codziennych czynnościach, a co za tym idzie – zwiększanie poczucia dobrostanu, dlatego w roku 2020 Dzienny Dom Senior+ prowadzono terapię zajęciową w celu zapobiegania izolacji i wykluczenia osób starszych.
Terapia zajęciowa to zestaw określonych czynności o charakterze zajęć ruchowych, umysłowych, stanowiących proces terapeutyczny, rodzaj zajęć ciągłych inspirowanych i prowadzonych przez terapeutę zajęciowego, które miały na celu przywrócenie seniorom odpowiedniej sprawności psychofizycznej. W dużej mierze terapia polegała na mobilizowaniu uczestników w różne aktywności z dziedziny zajęć psychoruchowych oraz działania, prowadzącego do usprawnienia i kompensacji zaburzonych funkcji organizmu podopiecznych. Były to zajęcia planowe, celowe i systematyczne. Założeniem prowadzonej formy aktywizacji było wspieranie seniorów społecznie, umożliwiając im nawiązywanie kontaktów międzyludzkich oraz angażowanie ich w przygotowane zajęcia pozostając w związku z wieloma czynnikami ważnymi dla zdrowia człowieka.
Cel terapii zajęciowej prowadzonej w ośrodku
Wszystkie działania terapeutyczne w placówce miały na celu rozwój seniorów do tego stopnia by byli oni jak najbardziej samodzielni. Aktywizacja uczestników i realizacja celu odbywała się poprzez różnego typu zajęcia terapeutyczne (manualne, plastyczne, intelektualne czy rozrywkowe), zmierzające do rozwijania: umiejętności wykonywania czynności życia codziennego i zaradności osobistej oraz psychofizycznych sprawności i podstawowych umiejętności, umożliwiających uczestnictwo w życiu społecznym.
Głównym celem zajęć była aktywizacja seniorów, podtrzymywanie zachowanych umiejętności oraz wspieranie jak największej samodzielności w codziennym życiu.
Podstawowe cele terapeutyczne, które realizowano w placówce to przede wszystkim:
- zwiększenie zakresu samodzielności i zaradności życiowej każdego uczestnika,
- poprawa lub utrzymanie dotychczasowego stanu zdrowia fizycznego i psychicznego, dzięki zaplanowanym działaniom terapeutycznym,
- kształtowanie charakteru i rozwijanie osobowości,
- budowanie poczucia własnej wartości i sensu życia,
- poznanie różnych technik plastycznych, materiałów oraz sposobów łączenia ich,
- pobudzanie wyobraźni twórczej, fantazji, kreatywności,
- rozwijanie zainteresowań: plastycznych, muzycznych i innych,
- uwrażliwianie na sztukę i środki artystycznego wyrazu,
- integracja grupy i poprawa relacji w grupie poprzez środki artystyczne,
- uczenie spędzania wolego czasu w sposób twórczy,
- oddziaływanie psychoterapeutyczne ogólnie uspokajające i aktywizujące,
- umożliwianie nawiązywania kontaktów z innymi,
- rozbudzanie i nabywanie nowych umiejętności,
- doskonalenie pamięci wzrokowej oraz koordynacji wzrokowo – ruchowej.
- poprawa komunikacji interpersonalnej,
- niwelowanie napięć emocjonalnych,
- usprawnianie funkcji percepcyjno-motorycznych,
- motywowanie do podejmowania zadań o różnym stopniu trudności.
Zadania oddziaływań terapeutycznych
Terapia zajęciowa działała na podopiecznych mobilizująco i uspakajająco, a także usprawniała ich w trzech aspektach – psychicznym, fizycznym oraz percepcyjno-motorycznym:
- Usprawnianie fizyczne
Polegało na odpowiednim doborze zajęć terapeutycznych w połączeniu z kinezyterapią (indywidualny dobór ćwiczeń ogólnousprawniających), aby umożliwić uczestnikom zachowanie sprawności fizycznej, pozwalającej przynajmniej na samodzielne wykonywanie prostych czynności na poziome funkcjonalnym, lub przywrócić utraconą sprawność.
- Uprawnianie psychiczne
Miało na celu przywrócenie danemu uczestnikowi zdolności nawiązywania kontaktów oraz umiejętności współżycia z innymi ludźmi i dostosowania się do środowiska, w którym teraz żyje.
- Usprawnianie funkcji percepcyjno-motorycznych
Polegało w dużej mierze na doskonaleniu pamięci i spostrzegawczości słuchowej, koordynacji ruchów całego ciała, rozwijaniu kompetencji komunikacyjnych, utrwaleniu orientacji w schemacie ciała i przestrzeni oraz usprawnianiu koordynacji wzrokowo-ruchowej (ćwiczenia motoryki ręki piszącej, poprawa poziomu graficznego pisma).
Dzienny Dom ,,Senior+” realizował zadania w zakresie terapii zajęciowej poprzez integrację zespołu, budowanie więzi między terapeutą a grupą, eliminowanie stresu i napięć emocjonalnych, dążenie do poprawy zaradności osobistej, przystosowanie uczestników do funkcjonowania społecznego, stwarzanie okazji do odnoszenia sukcesu, zmierzającego do ogólnego rozwoju i poprawy sprawności każdego uczestnika, niezbędnych do możliwie niezależnego, samodzielnego i aktywnego życia.
Organizacja zajęć terapeutycznych
Formy organizacji zajęć terapii zajęciowej w procesie terapeutycznym
W Dziennym Dom Senior+ organizowano terapię zajęciową, dobieraną odpowiednio do rodzaju schorzeń i możliwości każdego uczestnika, prowadzonej w trzech formach.
Planowanie rodzajów działań terapeutycznych i stosowanie różnych form aktywizacji w Dziennym Domu Senior+ uzależniona była od dwóch czynników:
- Indywidulanych właściwości podopiecznych:
- wiek (istniejące odrębności psychiki, inny sposób patrzenia na świat, inny system wartości),
- zainteresowania (udział w zajęciach dostosowanych do zainteresowań osoby aktywizowanej jest przyjemnością),
- wyksztalcenie i rodzaj wykonywanego zawodu (informacje uzyskane na ten temat pozwalają na dobór zajęć, które dana osoba lubi lub potrafi wykonywać, np. krawiectwo, itp.),
- stan psychiczny,
- samopoczucie podopiecznego (osobowość ukierunkowuje zachowanie człowieka i decyduje o sposobie regulacji stosunków człowieka z otoczeniem).
Kierunki działania terapeutycznego i propozycje zajęć w DDS+
W Dziennym Domu ,,Senior+” organizowano zajęcia wyrabiające: samodzielność, zaradność, przystosowanie do życia codziennego podopiecznych. Zajęcia te obejmowały: ogólne usprawnianie podstawowych funkcji życiowych i społecznych oraz uzyskanie niezależności w jak najlepszym radzeniu sobie w samodzielnym życiu,rozwijanie umiejętności życia codziennego (trening w zakresie czynności życia codziennego,trening kulinarny), rozwijanie psychofizycznych sprawności (terapia manualna, trening pamięci),kształtowanie umiejętności prawidłowego zachowania się w kontaktach międzyludzkich, skutecznego komunikowania się w miejscach użyteczności publicznej, bezpiecznego poruszania się po mieście,utrwalanie i poszerzanie wiedzy,rozwój zainteresowań oraz uzdolnień, rozszerzenie wiedzy i doświadczeń życiowych, wzbogacanie aktywnych form spędzania wolnego czasu.
W Dziennym Domu ,,Seniora” w Krotoszyniestosowano się szereg różnorodnych form i metod terapeutycznych, aby każdy uczestnik mógł wybrać zajęcia, które najbardziej będą mu odpowiadały, będą sprawiały przyjemność i radość i będą pomagały rozwijać nowe pasje. Zajęcia terapeutyczne służyły przede wszystkim temu, aby każdy senior mógł spędzać wolny czas w sposób twórczy i atrakcyjny. Odbywało się to poprzez wykorzystywanie różnorodnych metod terapeutycznych, m.in. z zakresu:
- ARTETREAPII, czyli usprawnianie poprzez sztukę (działanie bazujące na dwóch równorzędnych elementach : sztuce – twórczości oraz terapii).
Arteterapia odbywała się poprzez zajęcia warsztatowe w małych grupach, prowadzona najczęściej w formie technik plastycznych i ich wytworów[1]. Do każdej z nich uczęszczało od 6-8 uczestników, nad którymi bezpośrednią opiekę sprawował terapeuta zajęciowy. Stosowane metody w ramach arteterapii w DDS+ to:
[1] M. Kapnik, W. Macher, Sztuka w edukacji i terapii, Kraków 2004r., s.105.
W krotoszyńskim DDS+ stosowano wszystkie formy arteterapii. Uczestnicy sami wybierali daną metodę terapii, w zależności od własnych zainteresowań, uzdolnień oraz możliwości psychofizycznych. Podczas zajęć seniorzy mieli możliwość wzbogacić aktywne formy spędzania wolnego czasy, rozszerzyć wiedzę i doświadczenia życiowe, otworzyć się na dialog i kontakt z innymi oraz odczuwać satysfakcję z tworzenia czegoś samodzielnie. Podopieczni chętnie malowali pejzaże, kompozycje kwiatowe, wykonywali rysunki kredką, węglem, kredą, mazakiem oraz żywe kompozycje. Szczególnym zainteresowaniem wśród uczestników cieszyła się sztuka użytkowa. Seniorzy robili różnego rodzaju wyroby i prace :kartki świąteczne, zaproszenia okolicznościowe, dziergali na szydełku, na drutach lub wyszywali piękne obrazki, prace z bibuły i papieru, ozdoby świąteczne, gazetki ścienne, dekoracje świąteczne i okolicznościowe. Pracami ozdobione były całe korytarze i pomieszczenia Domu.
- ERGOTERAPII, czyli usprawnianie poprzez pracę.
Ergoterapia stanowiła rozrywkę – polegała na angażowaniu uczestników w prace domowe, pobudzaniu ich do życia indywidualnego i społecznego oraz aktywizowania do wykonywania czynności codziennych (dbanie o własną higienę i wygląd zewnętrzny). Podczas zajęć wspierano podopiecznych w podejmowaniu aktywności i umożliwiano im czynny udział w codziennym życiu. Uczestnicy zajęć doskonalili proste czynności życia codziennego i umiejętności praktyczne. Dzięki temu uzyskali większą samodzielność, pokonywali własne ograniczenia, mieli satysfakcję z wyników własnej pracy. Warsztaty ergoterapii były dla seniorów przyjemne, rozwijające, będące urozmaiceniem ich codziennego życia w placówce. Pozwalały uczestnikom rozwinąć zdolności manualne, motorykę i poprawić samoocenę, która mogła dzięki tej formie terapii zyskać poczucie sensu wykonywanej pracy i poczuć się potrzebnym.
Stosowane metody w ramach ergoterapii w DDS+ to:
- SOCJOTERAPII, czyli terapia zaburzeń zachowań i zaburzeń emocjonalnych w toku spotkań grupowych i towarzyskich.
Socjoterapia stosowana w ośrodku miała na celu usprawnianie poprzez przebywanie w grupie oraz pomoc w rozwiązywaniu problemów w trudnych sytuacjach międzyludzkich.
Stosowane metody w ramach socjoterapii w DDS+ to:
Realizacja zadania w ramach Programu Wieloletniego "Senior +" na lata 2021-2025.
